Veelgestelde vragen Excellente Scholen

Waarom en door wie is het predicaat Excellente Scholen in 2012 ingevoerd?

In 2012 heeft de toenmalige minister van Onderwijs het predicaat Excellente School in het leven geroepen. Met als doel het erkennen en waarderen van Excellente scholen: in de basis goede scholen die zich onderscheiden van andere goede scholen door te excelleren met een specifiek profiel. Hierbij kan het gaan om een inspirerend, innovatief en motiverend onderwijsaanbod of een onderscheidende aanpak voor een specifieke groep leerlingen. Die bekendheid en waardering draagt bij aan het creëren van een onderwijscultuur waarin het voor alle betrokkenen vanzelfsprekend wordt te streven naar verbetering en het delen van expertise. We hopen kwaliteit zichtbaar te maken én over te dragen. Daarmee verbetert het onderwijs in Nederland.

Per wanneer is de Inspectie van het Onderwijs verantwoordelijk voor het predicaat Excellente School?

Sinds Excellente Scholen 2015 is de organisatie van het traject Excellente Scholen in handen van de Inspectie van het Onderwijs. Daarvoor was het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap verantwoordelijk voor de organisatie.

Wat houdt het predicaat 'Excellente School' in? 

De toekenning van het predicaat Excellente School betekent dat een school (of schoolsoort) onderwijs biedt van goede kwaliteit en zich daarnaast onderscheidt van andere goede scholen door te excelleren met een specifiek profiel. Het predicaat is hiermee een erkenning voor buitengewone kwaliteit. Bovendien geeft de toekenning van het predicaat een compliment aan iedereen die bijdraagt aan die kwaliteit: de leraren, de schoolleiding, de leerlingen, de ouders en het bestuur. Scholen die deelnemen aan het traject krijgen daarnaast inhoudelijke feedback op hun onderwijsconcept. Aandachtspunten waarvan je kunt leren en complimenten voor wat gewoon heel erg goed is.

Welke scholen kunnen meedoen?

• scholen voor primair onderwijs (inclusief speciaal basisonderwijs)
• scholen voor speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs
• schoolsoorten voor voortgezet onderwijs en praktijkonderwijs.

Wie beoordeelt of een school Excellent is?

Een onafhankelijke jury beoordeelt het excellentieprofiel. De juryleden voeren de werkzaamheden voor de beoordeling van de kandidaat-Excellente scholen onafhankelijk van de inspectie uit. Hierbij focust de jury zich volledig op het excellentieprofiel terwijl de inspectie in een eerder stadium onderzoekt of de scholen voldoen aan de waardering Goed, voorwaardelijk voor deelname aan het traject Excellente Scholen.

Wat doet de jury?

De jury beoordeelt het excellentieprofiel op een aantal onderdelen. Om tot een zorgvuldig gewogen oordeel te komen, beoordelen wisselende juryleden het excellentieprofiel op verschillende momenten. Op basis van dossieronderzoek (o.a. aanmeldingsformulier), een dialoog en een jurybezoek adviseert de jury uiteindelijk de inspecteur-generaal van het onderwijs over het wel of niet toekennen van het predicaat Excellente School.

Meer informatie over de jury Excellente Scholen vindt u op de pagina over de jury.

Hoe wordt bepaald op welk gebied een school Excellent is?

Het excellentieprofiel – datgene waar de school in uitblinkt - staat sinds Excellente Scholen 2015 centraal in het beoordelen van excellentie. De jury kijkt hier in de beoordeling primair naar. Een school bepaalt zelf in welke mate en op welke wijze zij zich wil profileren. Het is daarom aan de school om te benoemen op welk gebied zij excellent is. De onafhankelijke jury heeft de taak om te verifiëren of het aangedragen excellentieprofiel goed wordt uitgevoerd door de school, herkenbaar is & doorwerkt in de gehele organisatie en of het profiel past binnen de visie van de school. Het excellentieprofiel moet aantoonbaar en duurzaam zijn. 

De onafhankelijke jury beoordeelt het aangedragen excellentieprofiel op de volgende onderdelen:

• Helderheid en relevantie van het excellentieprofiel

Heeft de school een helder en voor de school relevant excellentieprofiel?

• Doelen van het excellentieprofiel

Heeft de school korte en lange termijndoelen van het excellentieprofiel geformuleerd?

• Aanpak van het excellentieprofiel

Heeft de school een weloverwogen aanpak met betrekking tot het excellentieprofiel?

• Resultaten van het excellentieprofiel

Bereikt de school de doelen van het excellentieprofiel en stelt zij de resultaten van het excellentieprofiel op een valide en betrouwbare wijze vast?

• Evaluatie, borging en duurzaamheid van het excellentieprofiel

Evalueert de school op basis van haar systeem voor kwaliteitszorg de aanpak en de resultaten van het profiel? Borgt de school de resultaten en de uitkomsten van de evaluatie van het excellentieprofiel? Is het excellentieprofiel van de school toekomstbestendig?

• Ontwikkeling van het excellentieprofiel

Heeft de school concrete plannen om het excellentieprofiel verder te ontwikkelen?

• Externe gerichtheid en externe erkenning van het excellentieprofiel

Is de school extern gericht en wordt het excellentieprofiel van de school extern erkend?

Lees meer over het excellentieprofiel en het beoordelingskader.

Wat is het verschil tussen Goed en Excellent?

Een Excellente school is in de basis een goede school die zich onderscheidt van andere goede scholen door te excelleren met een specifiek profiel. De waardering Goed van de inspectie, volgens het onderzoekskader 2017 is daarmee voorwaardelijk voor deelname aan het traject Excellente Scholen en Excellent een verbijzondering van Goed.

Waar vind ik informatie over de zelfevaluatie als onderdeel van de waardering Goed door de inspectie?

Meer informatie over het opstellen van een zelfevaluatie vindt u in de Brochure Zelfevaluaties, visitaties en audits.

Hoe lang is een predicaat Excellente School geldig?

Het predicaat Excellente School wordt sinds Excellente Scholen 2015 voor drie jaar toegekend, mits de school/de schoolsoort de gevoerde lijn doorzet. De geldigheidstermijn gaat in op het moment dat een school het predicaat krijgt toegekend. Het jaar van aanmelden gaat dus niet af van de geldigheidstermijn van drie jaar. In onderstaande tabel staat weergegeven wat dat betekent voor verschillende trajectjaren.

Trajectjaren excellente scholen

Deelname	Toegekend	Aflopen predicaat	Nieuwe aanvraag
Excellente scholen 2015	Januari 2016	December 2018	Excellente scholen 2018
Excellente  scholen 2016	Januari 2017	December 2019	Excellente scholen 2019
Excellente scholen 2017	Januari 2018	December 2020	Excellente scholen 2021-2023
Excellente scholen 2018	Januari 2019	December 2021	Excellente scholen 2022-2024

In welke situaties komt het predicaat te vervallen?

Het predicaat Excellente School wordt voor drie jaar toegekend, mits de school/de schoolsoort de gevoerde lijn doorzet. Het predicaat is niet houdbaar wanneer:

• De goede onderwijskwaliteit onderuit gaat, en hiermee het fundament voor het predicaat Excellente School. De waardering Goed is voorwaardelijk voor het predicaat.
  Let op! Het predicaat vervalt dus wanneer de waardering Goed verloopt. Zolang een school de waardering Goed heeft, kan een school deelnemen aan het traject Excellente Scholen. De waardering Goed is vier jaar geldig.   
• Een school met het predicaat fuseert met een andere school, waardoor er een nieuwe school ontstaat.
• Het excellentieprofiel geen stand houdt.   

Welke voordelen zijn er aan het predicaat Excellente School verbonden?

Scholen melden zich aan bij de jury, omdat zij het predicaat zien als een vorm van erkenning en waardering voor hun prestaties. Daarnaast zien zij het als een uitdaging om hun onderwijs voortdurend tegen het licht te houden en verder te ontwikkelen. Ook scholen aan wie het predicaat (nog) niet is toegekend, vinden het leerzaam om mee te doen. Zij zien de aanbevelingen in het juryrapport als bruikbare handvatten om hun onderwijsconcept verder te ontwikkelen.  

Zijn er extra middelen verbonden aan het predicaat Excellente School?

Nee, er zijn geen extra middelen verbonden aan het predicaat Excellente School, behalve een gevelbordje, vlag en banner(s).

Kan een Excellente school het predicaat Excellente School ook gebruiken in haar communicatie?

Ja, dat is toegestaan. De digitale banners met het logo van Excellente Scholen zijn beschikbaar.

Hoe kom ik in contact met Excellente scholen?

Op de website van Excellente Scholen ziet u een overzicht van de scholen die het predicaat in de verschillende trajectjaren toegekend hebben gekregen. U kunt met hen in contact treden.

Waar vind ik de juryrapporten van de scholen die het predicaat Excellente School toegekend hebben gekregen?

Deze kunt u vinden op de toezichtkaart van de scholen via de website Zoek Scholen. Dit geldt niet voor de scholen die het predicaat toegekend hebben gekregen tijdens Excellente Scholen 2012, 2013 en/of 2014.